Katinka Schlette

Laten (in)voelen

Een toolkit voor museumeducatoren om een tentoonstelling (in)voelbaar te maken voor de bezoeker.  
 

In het kader van mijn afstudeerproject maakte ik een toolkit voor museumeducatoren. Mijn doel? Het op een toegankelijke wijze bundelen van interactieve werkvormen die museumeducatoren tijdens lessen, workshops en rondleidingen in diverse tentoonstellingen van musea en kunstinstellingen kunnen inzetten. In de toolkit staan werkvormen die bijdragen aan het voelbaar en invoelbaar maken van de inhoud van een tentoonstelling, zodat de museumbezoeker met nieuwe perspectieven op zichzelf of op de samenleving naar huis gaat.  

Veel musea willen zich vandaag de dag positioneren ten opzichte van de complexe ontwikkelingen in onze snel veranderende maatschappij. Dit om niet langer een tempel te zijn waar we kunst en voorwerpen aanbidden, maar meer een plek te worden waar men kan leren en reflecteren (Prottas, 2019). Het invoelbaar maken van de tentoonstellingen tijdens rondleidingen, lessen en workshops is daarvoor essentieel. Op de werkvloer van het Tropenmuseum en het CBK Zuidoost merkte ik echter dat het om verschillende redenen een uitdaging is om deze ambities te vertalen naar de praktijk van de museumeducator. Er zijn een aantal waardevolle handleidingen ontwikkeld voor het vormgeven van de museumdidactiek. Deze zijn echter vrij algemeen, tekstueel of gericht aan diegene die het educatiebeleid ontwikkelen. Zo kwam ik op het idee een toegankelijke handleiding te maken die gericht is aan de museumeducator of docent; diegene die de lessen, rondleidingen en workshops uitvoert. Het resultaat is een hands-on toolkit voor wat ik ben gaan noemen de invoelbare museumdidactiek. 

De interactieve werkvormen die bijdragen aan (in)voelbaarheid van de tentoonstellingen zijn verzameld binnen het vakgebied van de kunsteducatie, maar ik ben ook gaan kijken naar wat andere vakgebieden hieraan bij kunnen dragen. De geselecteerde werkvormen zijn geïnspireerd door drie theorieën die elk op hun manier een (in)voelbaarheid kunnen stimuleren; interactieve kunsteducatie volgens Terry Barrett, embodied learning en de visuele antropologie.  

Voor mij is kunst de sleutel om mensen anders naar zichzelf en de wereld te laten kijken, hen aan het denken te zetten, te verwonderen en zo nieuwe perspectieven te laten ontstaan. Mijn achtergrond als documentaire filmmaker en visueel antropoloog heeft een plek gekregen in mijn visie op kunstonderwijs; ideale kunsteducatie voor mij is kunsteducatie in, met en over de maatschappij.  

Prottas, N. (2019). Where does the history of Museum Education begin?.Journal of Museum Education, 44(4), 337-341.